آموزش موسیقی کودک
نتیجه تحقیقات بسیاری حاکی از این است که یک دوره ی بسیارمهم پس از تولد تا سن ۹ سالگی برای پیشرفت حساسیت موسیقی در درون کودک وجود دارد. در طول این دوره ( تولد تا ۹ سالگی ) ساختار ذهنی و مکانیسم مربوط به بررسی و درک موسیقی در حال توسعه است و قرار دادن کودک دراین سن در معرض موسیقی اهمیت زیادی در پیشرفت هوشی او دارد.
چه سنی برای آموزش موسیقی به کودکان مناسب است؟
در واقع این مسئله برمی گردد به این که شما چطور درس موسیقی را تعریف کنید!
برای روشن تر شدن این سوال باید دید که دلایل ریشه ای که والدین بر اساس آن تصمیم می گیرند فرزندانشان درس موسیقی بگیرند چیست؟
اگرهدف تربیت و پرورش یک متخصص ، موسیقیدان و نوازنده ی حرفه ای است بهتر است آموزش بصورت جدی و بلافاصله پس از تولد کودک برنامه ریزی و اجرا گردد.
اما اگر هدف بهره بردن از علم موسیقی مانند سایر علوم است موضوع کمی فرق می کند.
هر فردی در هرجامعه ای ،علوم پایه همچون ریاضی ،جغرافیا و علوم را به راحتی فرا می گیرد و از این آموخته ها در طول زندگی بهره می برد در صورتی که انتخاب همان رشته بعنوان حرفه به این سادگی مقدور نیست و نیازمند صرف وقت ، هزینه ، تلاش ، کوشش ، تمرکز و همچنین برنامه ریزی دقیق و هدفمند است.
سوال مهم این نیست که در چه سنی باید درس موسیقی را آغاز کرد!!
بلکه باید پرسید هدف اصلی درس موسیقی در هر سنی چیست؟!!!
والدین اغلب به سبب شکایت هایی که از دیگران می شنوند، درسهای موسیقی کودکشان را به تاخیر می اندازند.
شکایاتی از قبیل این که: ” والدین من وقتی خیلی کوچک بودم مرا مجبور کردند به کلاس موسیقی بروم، این باعث شد از موسیقی متنفر شوم و هنوز هم متنفر هستم.”
گاهی به منظور جلوگیری از این نگرش ها ی منفی علیه به والدین، آنها تصمیم می گیرند کلاس موسیقی را تا زمانی که بچه ها بزرگ شوند به تاخیر بیاندازند: تا وقتی که خودشان بتوانند سازشان را انتخاب کنند یا تصمیم بگیرند که آیا اصلا می خواهند به کلاس موسیقی بروند یا نه.
با کمی مطالعه و آگاهی از هدف آموزش موسیقی در سنین مختلف این مشکل والدین برطرف می شود و می توانند فرزند خود را با خیال راحت از هرسنی در معرض آموزش موسیقی قرار دهند و نگران قضاوت بعدی آنها نباشند.
باید توجه داشت که اغلب عدم آگاهی از روش های مناسب و سخت گیری بیش از حد موجب دلزدگی کودکان می شود. بنابراین متناسب بودن هدف ، روش و سن آموزش بسیار مهم است.
هماهنگی هدف ، سن و روش
کودکان زیر ۳ سال
کودکان زیر ۳ سال برای تجربه و ایجاد و توسعه ی روابط معنا دار با موسیقی در معرض سازها قرار می گیرند نه برای نوازندگی. اگر هدف شما همین است!
درس های موسیقی باید پس از تولد و مخصوصا در سال اول زندگی شروع شوند. این درس ها نباید در ابتدا خیلی رسمی باشند. والدین می توانند با غرق کردن کودک خود در محیط موسیقی به عنوان راهنما عمل کنند، طوری که کودک یادبگیرد روی موسیقی تمرکز کند.
به عنوان مثال : با اعمال ساده حرکتی مانند بازی های موزیک دار، تاب خوردن و رقصیدن هنگامی که او را بغل کرده اید و یا با خواندن و نواختن یک ساز برای او سعی کنید توجه و تمرکز او را روی موسیقی نگه دارید.
۳ تا ۵ سال
به محض اینکه کودک وارد سن ۳ سالگی شد زمان درس های رسمی تر شروع می شود. در این زمان، باز هم هدف نوازندگی یک ساز نیست بلکه پیشرفت مهارت هایی از قبیل تشخیص ضرب در موسیقی، تشخیص ملودی و تشخیص نوع سازهاست.
این درس های والد – کودک می تواند مبنای هر کلاس پیش دبستانی که توسط آموزشگاههای خصوصی، دانشگاهها یا مراکز اجتماعی برگزار می گردد باشد. تشخیص اینکه آیا یک کلاس برای کودک شما مناسب است یا خیر به همخوانی هدف و توقعات شما با مربی کودکستان برمی گردد. (مقاله کیفیت موسیقی در مهد کودک ها را بخوانید)
۵ تا ۱۰ سال
اکثر بچه ها در ۵ سالگی پایه و اساس ادراکی که برای درس های رسمی موسیقی لازم است را دارا می باشند.
حتی در این سن هم هدف درسها نوازندگی نیست بلکه درک بیشتر موسیقی است.
پیانو و ویولن سازهایی هستند که اغلب در این سن نواخته می شوند. اما بسیار ی هم بلز، فلوت ریکوردر، گیتار یا اکللو را با موفقیت امتحان کرده اند.
بالای ۱۰ سال
در ۱۰ سالگی کودک انواع مهارت های مربوط به ساز مورد نظر خود را دارد ، همچنین توانایی کافی برای سازهای بزرگتر. حوالی این سن هدف درس ها، دیگر تنها تجربه ی موسیقی نیست و هدف اصلی بهبود توانایی اجرایی و نوازندگی موسیقی است.
در چه سنی باید کودکان درس موسیقی را آغاز کنند؟
به طور خلاصه ۳ پاسخ به این سوال وجود دارد
فعالیت های غیر رسمی موسیقی باید هر چه زودتر پس از تولد آغاز شوند این فعالیت ها در حدود سن ۳ سالگی با کلاس های سیستماتیک تر پیگیری می شوند و درس های موسیقی با هدف یادگیری ساز باید بین سن ۶ تا ۹ سال آغاز گردند.
به خاطر داشته باشید که این توصیه ها صرفا یک راهنما هستند و نوع توقعات باید با توجه به خواسته های کودک و معلم تعدیل شود.
تجربه موسیقی در سال های اول زندگی در توسعه ذهنی کودک بی نهایت مهم هستند. اگر چه مانند دوچرخه سواری و یادگیری زبان این مهارت را نیز میتوان در سال های بعدی زندگی آموخت اما پس از این دوره طلایی ( قبل از ۹ سالگی) هرگز به گونه ای طبیعی که برای اجرای موسیقی روان مورد نیاز است قابل دسترس نخواهد بود.
سن آموزش موسیقی به کودکان درایران
اگر چه در کشور ما برای کودکان زیر ۳ سال برنامه آموزشی مستدلی طراحی نشده ومعمولا تنها به چند دستورالعمل کوتاه که در این مقاله نیز آورده شده بسنده می شود اما روش های استانداردی که تا حدود زیادی بومی سازی شده را می توان برای کودکان بالای ۳ سال به کار گرفت.
نکته بسیار مهمی که هر خانواده ای باید به آن توجه کند این است که از سه تا پنج سالگی آموزش موسیقی بیشتر بر روی اصول ساده اما اساسی موسیقی از جمله صداها، بازی ها، حرکات بدنی و ریتمیک تمرکز دارد.
کلاسها و کارگاهها ی آموزش موسیقی به بچه ها کمک می کند تا در سنین بالاتربه توانمندی های بیشتری در موسیقی ، زندگی و تحصیل دست پیدا کنند.
از آنجایی که امروزه تاثیر یادگیری موسیقی بر رشد ذهنی و خلاقیت کودکان امری بدیهی شناخته شده، آموزش موسیقی بایستی در راس آموزش های ابتدایی قرار بگیرد.
خانواده ها نباید کودکانشان را وادار به یادگیری موسیقی کلاسیک و یا نوازندگی حرفه ای بکنند بلکه آشنایی با فضای موسیقایی و اصول و تکنیکهای مناسب با ظرفیت ذهنی و سنی کودک باید مد نظر قرار بگیرد.
ارف چیست؟!
روشهای آموزش موسیقی کودک از جمله ارف، روشهای بسیار دقیق و کارآمدی هستند که توسط متخصصین این فن و جهت برآورده ساختن همه جانبه ی نیازهای کودکان در زمینه ی آموزش موسیقی طراحی شده است.
ارف یک روش آموزش موسیقی به کودکان است که به نام مبتکر آن کارل ارف نامگذاری شده.
روشهای دیگری نیز برای آموزش موسیقی به کودکان وجود دارد که از معروفترین آنها می توان سوزوکی و کدای را نام برد.
طول دوره آموزش ارف
طول دوره آموزش موسیقی به کودکان با توجه به سن متغیر است و حدود دو الی دوسال و نیم طول می کشد.
تقسیم بندی سنی
گروه سنی الف
- زیر ۴ سال
- ۴ تا ۵/۵سال
- ۵/۵ تا ۷ سال
گروه سنی ب
سالهای آغاز دبستان
گروه سنی ج
سالهای آخر دبستان
توقع والدین از کودک
والدین باید همواره با مربی کودک خود در ارتباط باشند و توقعات خود را نسبت به سطح آموزشی و سن کودک خود تعدیل کنند.
از آنجایی که معمولا تشخیص استعداد و توانایی و هوش با گذشت زمان و در طول آموزش مشخص می گردد و در اکثر موارد نیز قابل ارتقا است بهتر است از قضاوتهای عجولانه در مورد پیشرفت فرزند خود دست برداشته و با داشتن اطمینان و همراهی به پیشبرد سیستم آموزشی فرزند خود کمک کنید.
محتوای کلاس ارف
در کلاس ارف ابتدا به کمک قصه ها، رنگ ها، کشیدن نقاشی ،خواندن آواز، نمایش، رقص و….. نُت ها ی اصلی و ریتم های ساده آموزش داده می شود و سپس نواختن قطعات کودکانه با سازهای ارف به شکل گروهی انجام می گیرد.
سازهای ارف
انواع زایلوفون ها ، متالوفون ها ، بلزها و فلوت
مثلث ، قاشک، طبل، خاشخاشک، شیکر، دغک ، چوبک و…….
برخی مزایای آموزش موسیقی به کودکان
- آشنایی و درگیرکردن کودک با دنیایی لطیف ، سرشار و غنی
- شناخت صحیح و پایه ای موسیقی
- شرکت در فعالیت های گروهی بر مبنای موسیقی از جمله گروه نوازی ، بادی پرکاشن و رقص
- شکوفایی خلاقیت هنری و موسیقایی کودک
- بالا بردن توانایی های یادگیری و ارتباط اجتماعی
- ارزیابی استعدادهای مختلف هنری و موسیقایی
- بالابردن قدرت حافظه و فنون یادگیری و آموزش روش به خاطر سپردن قطعات
- پیشرفت حافظه
- تقویت حس شنوایی و تفکیک صوتی
- آشنایی با ساهای ارف
- بالا بردن مهارت های حرکتی و ادراک فضایی
- کاهش خود مداری ، کمرویی و استرس کودک
مقاله کامل چاپ شده در:
- مجله ۷ روز زندگی
- سال چهاردهم شماره ۲۷۶
- زهره طاهری کارشناس و پژوهشگر موسیقی
سلام من سی دی اموزش نت کودک شما را خریدم مبلغ ۷۰۰۰۰ می خواستم ببینم فرستادین
سلام ، محصولی که خریداری کردید دانلودی بوده. بلا فاصله پس از پرداخت و در همان صفحه لینک های دانلود برایتان فعال می شود. قبل از دانلود نباید از صفحه خارج می شدید.
سلام،وقت بخیر ، شنبه ۴ بهمن مجموعه آموزشی بلز(دوره کامل)رو از طریق سایت خریداری کردم، قرار بود با پست ارسال بشه، ولی هنوز دریافت نکردم ، میشه پیگیری کنید
کد پستی در قسمت آدرس درج نشده بود.
[…] همزمان دو زبان، لزوما مهدهای مناسب نیستند. ( مقاله آموزش موسیقی کودک را […]
[…] همه چیز در مورد موسیقی کودک را […]